W listopadzie ubiegłego roku w Muzeum „Górnośląski Park Etnograficzny w Chorzowie” zaprezentowano niewielką ekspozycję dawnych szat liturgicznych. Cieszyła się dużym zainteresowaniem odwiedzających skansen, więc przygotowano tam specjalną wystawę pod tytułem „Ad Altare. Dawne szaty liturgiczne ze zbiorów parafii górnośląskich”. Będzie ją można oglądać w „Galerii na Piętrze”, w budynku dyrekcji muzeum, od 15 czerwca 2023 r. Ekspozycji towarzyszyć będą oprowadzania kuratorskie i wykłady etnograficzne.
- Na wystawie w chorzowskim skansenie zaprezentowane zostaną m.in. ornaty, głównie tzw. rzymskie/skrzypcowe, kapy liturgiczne, dalmatyki, a także stuły, manipularze i welony kielichowe pochodzące z zasobów parafii na Górnym Śląsku oraz z kolekcji prywatnej. Nazwy te mogą w uszach laików brzmieć dość egzotycznie, na miejscu będziemy mogli się przekonać co się za nimi kryje – mówi Anna Kulczyk, kurator wystawy.
Szaty liturgiczne używane przed Soborem Watykańskim II
Obiekty jakie znajdą się na wystawie pochodzą z końca z XIX w. oraz z I połowy XX wieku i były używane podczas mszy i nabożeństw sprawowanych przed reformami liturgicznymi po Soborze Watykańskim II. W specjalnie zaaranżowanej sali wystawienniczej zobaczymy haftowane złotą nicią kapy liturgiczne, bogate w symbolikę ornaty, zdobione złotymi galonami i frędzlami stuły oraz manipularze jak również wiele innych obiektów.
- Szaty to także kolekcja bogatej symboliki chrześcijańskiej, która nie dla każdego jest w dzisiejszych czasach zrozumiała. Bogactwo i różnorodność przedmiotów stanowiących oprawę dawnej liturgii nie były celem samym w sobie ale miały przekaz teologiczny i w sposób najprostszy - poprzez obraz, kolor, symbol - niosły głęboką treść. Nasza wystawa ma te symbole na nowo ożywić i odczytać współczesnemu odbiorcy – mówi Anna Kulczyk.
Szaty liturgiczne zaprezentowane na ekspozycji zostały pogrupowane kolorami. Znaczenie poszczególnych barw szat i okresy w jakich ich używano objaśnione zostały na planszach. Ekspozycji towarzyszą także inne plansze opisujące poszczególne elementy stroju kapłana. Dawniej proces ubierania się kapłana w szaty liturgiczne był ściśle określony. Każdy element stroju ubierał on w wyznaczonej kolejności odmawiając przy tym stosowne modlitwy, z którymi można się będzie zapoznać podczas zwiedzania wystawy. Dopełnieniem ekspozycji będą grafiki pochodzące z mszału z końca XIX w. zaprezentowane w formie wydruków wielkoformatowych.
Szaty liturgiczne zgromadzone na wystawie pochodzą z: prywatnej kolekcji ks. Tomasza Brola, ze zbiorów parafii: Wszystkich Świętych w Gliwicach, św. Franciszka w Zabrzu, Najświętszego Serca Pana Jezusa w Zabrzu, św. Andrzeja w Zabrzu, św. Jacka w Bytomiu, a także ze zbiorów Muzeum „Górnośląski Park Etnograficzny w Chorzowie”.
Ekspozycja planowana jest w okresie od czerwca do grudnia 2023 roku. Zwiedzanie dostępne dla grup z przewodnikiem oraz w ramach etnospacerów. Wernisaż wystawy odbędzie się w czwartyek, 15 czerwca 2023, o godz. 17.00.
Może Cię zainteresować:
Wodny plac zabaw w Parku Śląskim. Czas rozpocząć sezon!
Może Cię zainteresować: