Nie będzie muzeum w Domu Kalidego w Chorzowie? „Podjęto decyzję o odstąpieniu od umowy”

Oddział Historii Miasta i Regionu chorzowskiego Muzeum Hutnictwa mieście się przy ul. Powstańców 25 w centrum Chorzowa (kiedyś działający jako Muzeum w Chorzowie). W ramach rozwijania działalności muzeum, planowano przenieść oddział do rodzinnego domu Theodora Erdmanna Kalidego, XIX-wiecznego rzeźbiarza, który jest autorem m.in. chorzowskiego Chłopca z łabędziem, pierwszy pomnik Fryderyka Wilhelma von Redena w Chorzowie czy lwa z bytomskiego rynku. Dom Kalidego (przy ul. Kalidego 1) to jeden z najstarszych budynków w Chorzowie, pochodzi z początku XIX wieku i stanowił część kolonii założonej dla pracowników Huty Królewskiej (Königshütte).

Muzeum w Domu Kalidego. Po zmianie władzy w Chorzowie, zmieniły się plany?

W grudniu 2023 r. podpisano umowę na projekt przebudowy budynku. Wykonawcą została firma Amaya Architekci, a projekt miał kosztować około 200 tys. zł. Sytuacja zmieniła się po wyborach samorządowych, które odbyły się w kwietniu 2024 r. W Chorzowie zmieniły się władze, które – według nieoficjalnych informacji – od początku sceptycznie podchodziły do tej inwestycji i pomysłu przeniesienia muzealnego oddziału na „Cwajkę”. Oficjalnie o plany związane z Domem Kalidego, w interpelacji do prezydenta Chorzowa, zapytał miejski radny Krzysztof Łazikiewicz.

- Otwarcie w Chorzowie II instytucji kultury z prawdziwego zdarzenia będzie sprzyjać integracji mieszkańców, pozwoli też na prowadzenie edukacji kulturalnej, szczególnie dzieci i młodzieży. Oddział Historii Miasta i Regionu – Dom Kalidego będzie również wyrównaniem szans dla mieszkańców tej dzielnicy, pozbawionych dotychczas dostępu do takiego typu instytucji – zaznaczył.

Radny chciał się dowiedzieć na jakim etapie jest adaptacja budynku, kiedy jest przewidziane jej zakończenie i otwarcie tam muzeum z ogrodem, biblioteką i kawiarenką. Odpowiedź raczej go nie usatysfakcjonowała. Jacek Króliczek, zastępca prezydenta Chorzowa, napisał, że projekt adaptacji Domu Kalidego na potrzeby muzeum „jest przez władze miasta oraz pracowników merytorycznych analizowany”.

„Podjęto decyzję o odstąpieniu od umowy”

Dodał, że projekt został wpisany, jako jedno z przedsięwzięć w ramach Zintegrowanych Inwestycji Terytorialnych (fundusze unijne) z kwotą dofinansowania w wysokości blisko 7,2 mln zł. Wskazał, że wartość kosztorysowa koncepcji dla inwestycji (projektu przebudowy jeszcze nie przygotowano) przekazanej przez biuro architektoniczne to niecałe 9,6 mln zł. Wiceprezydent Króliczek podkreślił, że różnica między dofinansowaniem, a planowany kosztem wynosi blisko 2,5 mln zł, a taka kwota nie została zaplanowana w budżecie miasta.

- Po przeprowadzonej wizji lokalnej w przedmiotowym budynku oraz na przyległym do niego terenie, a także po zapoznaniu się z posiadaną dokumentacją, na ten moment podjęto decyzję o odstąpieniu od umowy z wykonawcą na realizację jej pozostałego zakresu – poinformował Jacek Króliczek.

Należy to raczej rozumieć jako całkowitą rezygnację z planów adaptacji Domu Kalidego na oddział muzeum. A miasto lekką ręką zamierza zrezygnować z blisko 7,2 mln zł unijnego dofinansowania, bo musiałoby wydać niecałe 2,5 mln zł na wkład własny. Co zresztą przy tego typu inwestycjach jest sprawą normalną.

Co miało powstać w Domu Kalidego?

W domu przy ul. Kalidego 1 planowano nie tylko klasyczne muzeum z ekspozycją, bo obiekt miał służyć lokalnej społeczności. Poza strefą wystawienniczą, gdzie miała się m.in. znaleźć rekonstrukcja hutniczego mieszkania z początku XIX w., planowano stworzyć bibliotekę z czytelnią i strefę gastronomiczną. Podwórze, połączone ze strefą wystawienniczą, miało służyć jako miejsce kameralnych wydarzeń kulturalnych.

Co wobec tego stanie się z Domem Kalidego? Większość jego dotychczasowych mieszkańców otrzymała już nowe lokale komunalne. Nieoficjalnie wiadomo, że zostały tam jeszcze tylko dwie rodziny, które także dostały już propozycje przeniesienia. Budynek, wpisany do rejestru zabytków województwa śląskiego, już teraz wymaga pilnego remontu. Opuszczony i nieogrzewany będzie popadał w ruinę.

A co z Oddziałem Historii Miasta i Regionu chorzowskiego Muzeum Hutnictwa? Pozostanie w budynku przy ul. Powstańców 25? To też nie jest pewne! W związku z planami przenosin oddziału, spora część eksponatów została już stamtąd wywieziona do głównego budynku Muzeum Hutnictwa, przy ul. Metalowców 4a.