Muzeum „Górnośląski Park Etnograficzny w Chorzowie”, czyli popularny skansen, otrzymało wyróżnienie w 41. Konkursie na Wydarzenie Muzealne Roku SYBILLA 2020. Jury konkursu doceniło projekt naukowo-badawczy „Śląska fabryka fajek glinianych w Zborowskiem. Wyniki badań, studia, konteksty”. Wieloletnie badania nad działającą w Zborowskiem (pow. lubliniecki) w latach 1753-1818 manufakturą fajek prowadzili pracownicy Działu Nauki chorzowskiego skansenu.
- Dostrzegając wyjątkowość tematu, uruchomiono proces badawczy, którego rezultaty rzuciły nowe światło na historię tego miejsca. Ważnym działaniem były z pewnością badania archeologiczne, podczas których rozpoznano obszar dawnej wytwórni fajek – w tym XIX-wieczny budynek mieszkalny dotąd nazywany błędnie „XVIII-wieczną fabryką”. W efekcie odsłonięto relikty licznych obiektów dawnej manufaktury oraz znaleziono znaczną ilość materiału zabytkowego (ponad 80% stanowiły fragmenty glinianych fajek) – tłumaczą w chorzowskim skansenie.
Książka chorzowskiego skansenu o fajkach, to jedyna taka publikacja w kraju
Finalnym efektem tego przedsięwzięcia była wystawa na temat fajczarstwa oraz publikacja podsumowująca wyniki badań „Śląska fabryka fajek glinianych w Zborowskiem. Wyniki badań, studia, konteksty” pod redakcją Barbary Papaj. Jak podkreślają pracownicy chorzowskiego muzeum etnograficznego obecnie nie ma w Polsce innej publikacji, która w tak kompleksowy sposób prezentowałaby tematykę fajczarstwa.
– To nasz wspólny sukces, bo muzealnictwo jest dyscypliną zespołową. Dlatego bardzo serdecznie dziękuję pracownicom i pracownikom Działu Nauki Muzeum. To przede wszystkim dzięki ich wiedzy, wytrwałej pracy i wielkiemu zaangażowaniu projekt uzyskał format interdyscyplinarnego i kompletnego przedsięwzięcia badawczego, którego zwieńczeniem jest monumentalna publikacja – mówi dr Artur Madaliński, dyrektor Muzeum „Górnośląski Park Etnograficzny w Chorzowie”.
To wyróżnienie jest drugim w historii chorzowskiego skansenu w Konkursie na Wydarzenie Muzealne Roku SYBILLA. Poprzednie otrzymał za rok 2014 i rewitalizację systemów wodnych na terenie Muzeum "Górnośląski Park Etnograficzny w Chorzowie" wraz z uruchomieniem zakładów historycznego przemysłu wiejskiego.
Do Konkursu na Wydarzenie Muzealne Roku SYBILLA 2020 wpłynęło 167 zgłoszeń w kategoriach: konserwacja i ochrona dziedzictwa kultury, edukacja, projekty naukowo-badawcze, nowe i zmodernizowane wystawy stałe, wystawy czasowe oraz zarządzanie.
Konkurs na Wydarzenie Muzealne Roku SYBILLA ma na celu wyłonienie i promocję najlepszych przedsięwzięć polskich muzeów. Organizowany jest przez Narodowy Instytut Muzealnictwa i Wyróżnienie w e tym konkursie jest traktowane jako jedna z najwyższych form uznania osiągnięć w polskim muzealnictwie.
Laureaci 41. Konkursu na Wydarzenie Muzealne Roku SYBILLA 2020
Nagrodę GRAND PRIX 2020 otrzymało Muzeum Józefa Piłsudskiego w Sulejówku za wystawę „Dla Rzeczypospolitej. Józef Piłsudski 1867–1935”.
Kategoria KONSERWACJA I OCHRONA DZIEDZICTWA KULTURY
- Nagroda SYBILLA dla Muzeum Tatrzańskiego im. dra Tytusa Chałubińskiego w Zakopanem – rewaloryzacja i modernizacja zabytkowych, drewnianych budynków Muzeum dla zachowania i prezentacji unikatowego dziedzictwa kulturowego Podhala.
- WYRÓŻNIENIE dla Muzeum Narodowego w Warszawie – działania konserwatorskie w Galerii Sztuki Starożytnej Muzeum Narodowego w Warszawie.
- WYRÓŻNIENIE dla Muzeum Ziemi Kujawskiej i Dobrzyńskiej we Włocławku – „Barwne, posażne, ocalenia warte”- konserwacja zabytkowych skrzyń posagowych z Kujaw i ziemi dobrzyńskiej.
Kategoria EDUKACJA
- Nagroda SYBILLA dla Muzeum Techniki i Komunikacji – Zajezdnia Sztuki w Szczecinie – szczecińskie motobajki.
- WYRÓŻNIENIE dla Państwowego Muzeum Etnograficznego w Warszawie – rzeczy kultowe.
- WYRÓŻNIENIE dla Muzeum Narodowego w Poznaniu – „Muzeum w czasach zarazy” – przedsięwzięcia edukacyjne w czasie pandemii.
Kategoria PROJEKTY NAUKOWO-BADAWCZE
- Nagroda SYBILLA dla Muzeum Azji i Pacyfiku im. Andrzeja Wawrzyniaka w Warszawie – digitalizacja manuskryptów i ksiąg drukowanych z kolekcji Muzeum Azji i Pacyfiku.
- WYRÓŻNIENIE dla Muzeum II Wojny Światowej w Gdańsku – interdyscyplinarny projekt naukowo-badawczy identyfikacji odnalezionych szczątków poległych Obrońców Westerplatte.
- WYRÓŻNIENIE dla Muzeum „Górnośląski Park Etnograficzny w Chorzowie” – Śląska fabryka fajek glinianych w Zborowskiem – od badań obiektu do monografii podsumowującej.
Kategoria NOWE I ZMODERNIZOWANE WYSTAWY STAŁE
- Nagroda SYBILLA dla Muzeum Józefa Piłsudskiego w Sulejówku – „Dla Rzeczypospolitej. Józef Piłsudski 1867–1935”.
- WYRÓŻNIENIE dla Muzeum i Miejsce Pamięci w Sobiborze, oddział Państwowego Muzeum na Majdanku – „SS-Sonderkommando Sobibor. Niemiecki obóz zagłady 1942–1943”.
- WYRÓŻNIENIE dla Muzeum Piśmiennictwa i Muzyki Kaszubsko-Pomorskiej w Wejherowie – wystawa stała w Książnicy prof. Gerarda Labudy w Wejherowie.
Kategoria WYSTAWY CZASOWE
- Nagroda SYBILLA dla Muzeum Narodowego we Wrocławiu – „Willmann. Opus magnum”.
- WYRÓŻNIENIE dla Muzeum w Gliwicach – „Oazy wolności. Niezależny ruch wystawienniczy w latach 80. XX w”.
- WYRÓŻNIENIE dla Muzeum Narodowego w Krakowie – „Cud światła. Witraże średniowieczne w Polsce”.
Kategoria ZARZĄDZANIE
- Nagroda SYBILLA dla Muzeum Ceramiki w Bolesławcu – budowanie sieci współpracy w ramach lokalnych, krajowych i międzynarodowych projektów jako model zarządzania na przykładzie Muzeum Ceramiki w Bolesławcu.
- WYRÓŻNIENIE dla Muzeum Józefa Piłsudskiego w Sulejówku – Dział Programów Lokalnych. Jak stworzyć muzeum uważne na swoje otoczenie, kontekst historyczny i współczesność.
- WYRÓŻNIENIE dla Zamku Królewskiego na Wawelu – Państwowe Zbiory Sztuki #wawelotwarty.